Begrip, van de dag (77) Wijzen uit het Oosten

 

WIJZEN UIT HET OOSTEN

Het is de tijd van gastvrijheid en ontheemden, nu en 2000 jaar geleden. Waren het toen de volkstellingen waardoor hordes mensen op drift geraakten, nu heeft dat weer andere oorzaken. Waren het toen herbergiers die nee verkochten aan behoeftigen, nooddruftigen en zwangere vrouwen, tegenwoordig zijn het weer anderen die de poorten gesloten houden. Ik durf het vergelijk niet te maken tussen een stal en een sporthal, de privacy is in een stal beter gewaarborgd om onbevlekt te ontvangen en te baren. Historici beweren trouwens dat Jezus ergens tussen maart en mei geboren zou moeten zijn en dat kerstmis pas in 300-zoveel een christelijke feestdag werd. Een kniesoor die er op let.

De ontheemden in deze dagen komen ook uit het oosten, Syrië en Irak. Uitgaande van het feit dat Jezus daadwerkelijk in Bethlehem is geboren, dan moeten de drie koningen ook uit deze contreien vandaan komen, laten we zeggen zo’n 12 dagen reizen per kameel. Ik weet niet hoe hard een kameel gaat, maar 6 januari aanschouwden Balthasar, Melchior en Caspar het kindje Jezus. Ik durf over de namen van deze Wijzen geen twijfel te zaaien, bovendien ken ik hun koninkrijken niet. Laatst zag ik de oprechte verbazing van een Engelsman die zich afvroeg dat Mathew, Lucas, John en Marcus wel hele typische namen waren voor mannen uit die tijd en die regio. Desalniettemin, Jezus kreeg wierook, mirre en goud. De huidige ontheemden moeten het doen met bed, bad en brood als ze geluk hebben.

Getuigt de stroom uit het oosten wel over wijsheid, mogen we hen wijzen noemen? Het lijkt me evident dat ze vluchten uit het oorlogsgebied en zoeken naar betere leefomstandigheden voor zichzelf en hun familie. Het getuigt van wijsheid en evolutionaire realiteitszin om te zoeken naar die plekken waar veiligheid op de eerste plaats en bestaanszekerheid voor de toekomst gewaarborgd zijn. Is dat hier in Nederland, Duitsland of al die andere ‘herbergen’ in Europa? Zodra een herberg veel ‘sterren’ krijgt komen de wijzen er op af. Ik zie weer een parallel met het verhaal van 2000 jaar geleden. Maar verder, bovenstaande herlezend, is dit een relaas, dat maar geen kerstverhaal wordt. Een een goed kerstverhaal is ook niet gemakkelijk met veel ontheemden en beperkte (houdbaarheid van) gastvrijheid. Och, wie de toekomst kent, heeft de wijsheid in pacht.

Begrip, van de dag (33) Conflicttoerisme

 

CONFLICTTOERISME

Op zaterdagochtend mag ik graag luisteren naar het radioprogramma De Taalstaat van Frits Spits. Valse tongen beweren dat dit een programma is voor 50-plussers en hoewel ik nog net niet bij die doelgroep hoor, laat ik het langs me heen glijden. Wel denk ik, het zou best goed zijn voor veel 50-minners als ik het gebrabbel om me heen aanhoor. Keuvelend over oude woorden, taalbegrippen en wat al niet meer, kwam het woord van dag ter sprake: Conflicttoerisme. Het woord is gebruikt in een artikel in de Volkskrant van 3 november. En als het maar genoeg gebruikt wordt, zal het ooit in de Dikke Van Dale staan.

Conflicttoerisme, proef dat woord maar eens goed. Al langer bekend is natuurlijk ramptoerisme, waarbij hele volksstammen ‘och en wee’ roept bij een afgebrand gebouw, een overstroming of ander dagelijks leed. Nu hebben we dus conflicttoerisme, waarbij gespecialiseerde reisbureaus belangstellende voor hun lol naar oorlogsgebieden vervoert. Om te ervaren wat doodsangst is, of om te helpen, of om de mensheid te begrijpen. Je kunt dus naar de Westelijke Jordaanoever, Syrië, Afghanistan of Irak als de Spaanse Costa’s niet meer bevallen. Het wachten is op tv-programma’s waarbij toeristen klagen dat het sanitair niet aan de verwachtingen voldoet of dat het eten ver onder gewenste niveau is.

De Volkskrant bericht over een onderzoek om te achterhalen wat deze mensen beweegt. Ik zou het wel weten en het geld voor dit onderzoek anders besteden. Als conflicttoerisme echt ingeburgerd raakt in onze samenleving en dus de Nederlandse taal, zou ik willen voorstellen om het meteen maar op te nemen in het DSM 5 en de ramptoerist te classificeren als een psychiatrisch beperkte. Meegaan met een verzorgde reis naar oorlogsgebieden is wel een hele twijfelachtige afwijking. Ik wil in deze nog niet eens een oordeel vellen over de aanbieders van deze reizen. Of wat te denken van de Jihadisten die vanuit hun luxe leven in West-Europa naar Syrië trekken om te ‘helpen’. Zijn dat de moderne backpackers die niet van groepsreizen houden? Ik denk dat we de afwijking conflicttoerist maar hetzelfde moeten benaderen als de Jihadisten, volgen door de AIVD en een fors begeleidingsprogramma voor herintegratie in de Nederlandse samenleving.

Begrip, van de dag (20) Wereldoorlog

WERELDOORLOG

Geschiedenis, het is me wat. Op school leerden we dat met de moord op de Oostenrijkse troonopvolger Frans Ferdinand in Sarajevo de Eerste Wereldoorlog begon. Natuurlijk ligt het veel complexer, maar zo leert ons de geschiedenis nu eenmaal. En dachten al die soldaten, waar ook in Europa die bijna zingend de oorlog in marcheerden, de klus wel even te klaren. Ze zouden vast niet gezegd hebben we gaan de Eerste Wereldoorlog even beslechten. Wanneer werd de Eerste Wereldoorlog zo genoemd? Bij de Tweede Wereldoorlog ligt de aanleiding iets diffuser. Is dat bij de Anschluss van Oostenrijk, bij de inval in Polen of zelfs al in 1933 bij de verkiezingswinst van Adolf Hitler. Maar op zeker moment was het een wereldoorlog en wel de 2e. Wanneer hadden ze het door?

Kijkend op de wereldkaart zie ik oorlog in Irak, Syrië, Libië, Afghanistan, Jemen, Mali, Soedan, Zuid-Soedan, Somalië, Eritrea en Noord-Nigeria. Direct betrokken partijen zijn Saoedi Arabië, de Golfstaten, Turkije, de Koerden, Iran, Rusland, Verenigde Staten en ‘de willing’ van met name westerse landen. Het is onrustig in Egypte, Israël, Oekraïne, regio’s wereldoorlog 111in Rusland en Pakistan. Het rijtje is vast niet compleet, het is maar een eerste indruk. De onrust heeft directe gevolgen voor Europa middels de vluchtelingen en natuurlijk onze militaire inmenging in veel van die landen. We bestrijden het terrorisme.

Ik zit me zomaar af te vragen, hoeveel landen moeten betrokken zijn om iets een wereldoorlog te noemen. Zijn we al zo ver? Wat is de aanleiding of het begin? Het moment dat de vliegtuigen de Twin Towers invlogen, de inval in Afghanistan of Irak? Of moet er nog wat ernstigers gebeuren? Is de Derde Wereldoorlog al een feit zonder dat we het weten, terwijl we nog feestend onze economische verbeteringen prijzen en blind zijn voor de wereld om ons heen. Of wordt het pas een wereldoorlog genoemd als een Europees land met geweld wordt ingenomen? Geschiedenis, een mooi vak. Ik zou de geschiedenisboeken van 2066 graag in willen zien.