Filmblik

Een film is soms een must, soms tijdverdrijf en andere keren een aangename verrassing die als een deken over je heen komt. Je hoeft geen kennis te hebben van de filmgeschiedenis of nota te nemen van het CV van de verschillende acteurs om iets van een film te vinden. Mijn persoonlijke blik op film, nieuwe en oude films

Mijn filmblik: Samba

/ sprakeloosid / 2 reacties

 

Wat is er beter dan de kerststress en de drukte te laten wegvloeien dan een filmpie pakken op de dag voor kerst, ’s middags om 16.10 uur in het filmhuis in Arnhem? Voor dit tijdstip had ik het niet geweten, maar nu kan volmondig beamen, doen allemaal mits het een goede film is natuurlijk. Samba was de goede film en we kunnen gelouterd de kerstdagen aanvangen.

 

Samba mag niet gezien worden als het logische vervolg op de Franse kaskraker Intouchable, al zijn dezelfde regisseurs ( Olivier Nakache & Eric Toledano) verantwoordelijk en is Parijs weer het decor. Ook speelt Omar Sy wederom een hoofdrol. Met name bij de rol van Sy in Samba is echter een opvallend verschil waar te nemen. Bij Intouchable was hij nog de onsympathieke macho Afrikaan met dito persoonlijkheidsgeestoord gedrag en expressie, in Samba verovert hij meteen de harten van de kijker door een palet van emoties te pakken. Omar als de hulpeloze illegaal, als de charmeur, als de boze grote man en als mattie voor de andere illegalen nooddruftigen. Expressie en emoties vielen mij met name op bij Omar Sy die aan Charlotte Gainsbourg een volwaardige tegenspeelster heeft.

Het verhaal gaat over vriendschap in de meest moeilijke omstandigheden van het illegale verblijf in de Franse hoofdstad, de film handelt verder over de bloei en (on)mogelijkheid van de liefdesrelatie tussen de illegale Senegalees Samba Cissé (Omar Sy) en de vrijwillig juridisch hulpverleenster Alice (Charotte Gainsbourg), maar bovenal laat het de parallelle wereld zien van de illegaal in de westerse Wereld, in dit geval Frankrijk. Op een vermakelijke wijze wordt de bureaucratie en de wreedheid van het illegale leven in kaart gebracht.

Voor mezelf haalde ik het thema ‘grenzen’ uit de film. Natuurlijk op de eerste plaats de (lands)grens tussen met name Afrika en het rijke westen, een hobbel die overwonnen moet worden voor veel Afrikanen om het ‘geluk’ in het rijke Westen te slechten. Maar ook de onzichtbare grens tussen het normale vlakke leven van de gegoede Parijzenaar en het onzekere leven van overlevers in de metropool. Vaak komen die werelden in de buurt van elkaar via goedkope arbeidskrachten, het opgejaagd worden door de autoriteiten en in dit geval ook via vriendschappen en liefde. De term “Intouchable’ komt bij me naar boven, vrij vertaald in onaanraakbaar of onaantastbaar. Ogenschijnlijk is het leven van de illegaal ver weg voor de gemiddelde Westerling, we willen er (emotioneel) niet door besmeurd worden. Voor de zogenaamde gelukszoekers is dat geluk vaak heel ver weg. En toch zijn beide ‘werelden’ veel meer met elkaar verbonden of we willen of niet, we zullen het met elkaar moeten doen. De illegaliteit is niet onaanraakbaar en het Westen is zeker niet onaantastbaar.

Al met al een leuke ‘feel-good’-movie passend bij de kersttijd, maar wel met een hele serieuze ondertoon die ondanks de luchtigheid waarmee het gebracht is, stemt tot nadenken.

Al met al en hele dikke voldoende: 8-

 

Mijn andere filmblikken

Mijn Filmblik op Nelson Mandela, Long walk to freedom

/ sprakeloosid / 3 reacties

Wat maakt een mens een icoon? Is dat de mate van heldhaftigheid? Is dat een godvrezende instelling? Is dat een verontwaardiging die zo groot is dat je door muren wilt gaan? Is dat stom geluk of zijn het de omstandigheden? Ik denk dat alle factoren in meer of mindere mate een rol spelen. Dat Nelson Mandela een icoon is voor veel Zuid-Afrikanen en wereldwijd een lichtend voorbeeld, staat buiten kijf. In de jaren tachtig was het voor velen het boegbeeld voor protesten tegen de Apartheid, tegen Shell en voor de bevrijding van de onderdrukten in Zuid-Afrika. Hij had een symboolfunctie voor vele anderen op de hele wereld. Wie kent het nummer niet van The Specials ‘Free Nelson Mandela’, dwingende Afrikaanse ritmes met een even dwingende boodschap die in 1990 bewaarheid zou worden. Kortom, met veel ingrediënten voor hooggespannen verwachtingen ging het hele gezin Sprakeloos naar het filmhuis in Zevenaar.

 

Een gezinsuitje werd lekker gekoppeld aan de nodige cultureel-historische onderbouwing van onze opvoeding, maar er is weinig druk nodig, want interesse in politiek en geschiedenis is ruim vertegenwoordigd bij een ieder. Wat me wel verbaasd is de vergangelijkheid van historisch besef in deze. Zaken als de val van de muur en de in vrijheidstelling van Nelson Mandela zijn automatismen voor een veertiger, maar voor tieners roept dit veel vragen op. Zo is de landing op de maan of de Cuba-crisis voor mij niet meer dan het naar bovenbrengen van belangrijke historische feiten.

2014-02-15 19.50.29Het filmhuis in Zevenaar hebben we een half jaar geleden ontdekt en het is een prima alternatief voor de grote bioscopen. Geen popcorn, geen lange reclames en het kijk- en zitcomfort is ruim voldoende. Normaliter bestaat het publiek uit vijftigers en zestigers, dus we kunnen spreken van een rustig publiek. Gisteren was dat iets anders, dat wil zeggen dat enkelen meenden luid commentaar te moeten geven of de onderlinge betaling van de consumpties hoogst ingewikkeld moesten maken. Ook het passeren in de nauwe gangen en bij de WC-s verliep minder soepel dan normaal. Een kniesoor die er op let natuurlijk, maar het viel gewoon op.

Meer filminformatie en de trailer

De film, die 146 minuten duurde, was van dusdanige amusementswaarde dat ik eigenlijk helemaal niets meer waarnam van het publiek. Maar de vraag is, maakte de film de hooggespannen verwachtingen waar? Op sommige momenten zeker, maar op andere momenten toch iets minder. Ik genoot vooral van het begin, toen de opstandigheid van de zwarte bevolking nog zeer latent aanwezig was en Nelson Mandela opereerde als advocaat. Bovendien genoot ik op meerdere momenten van de prachtige plaatjes van de Afrikaanse landschappen. Ook de muziek is natuurlijk indrukwekkend. En voor iemand met, in ieder geval in theorie, warme gevoelens voor strijd voor emancipatie, noem het socialisme, bracht de film af en toe wel een adrinalinestoot. Ook de vertolker van Nelson Mandela, de acteur Idris Elba zette de hoofdpersoon mooi neer. Ik vond naarmate de leeftijd vorderde de geloofwaardigheid toenemen, ondanks dat het filmtechnisch nog niet mogelijk is het frêle voorkomen van de echte Nelson in deze acteur te zetten. En toch miste ik iets en het is moeilijk te benoemen wat dat is.

Over de hele linie vond ik de film misschien te fragmentarisch. Misschien was het de bedoeling om in chronologische volgorde de gebeurtenissen in Zuid-Afrika weer te geven en de rol die Nelson Mandela daarin heeft gespeeld. Dat is gelukt, zonder meer, maar als film kreeg het wat mij betreft geen soepel geheel. Het is bijvoorbeeld logisch dat de relatie tussen Winny Mandela (gespeeld door Naomie Harris) en de op Robbeneiland gevangen genomen Nelson kapot gaat. Het wordt zichtbaar gemaakt in de film, maar dat is dan ook alles. Hoe wordt Nelson de leiderfiguur in het ANC en hoe verhoudt hij zich tot de andere leden. In mijn optiek wordt de dynamiek niet in beeld gebracht. De ruimte die de periode tot aan de gevangenneming in beslag nam stond wat mij betreft niet in verhouding met de daadwerkelijke tijd in detentie. En met name het laatste deel van de detentie neemt het meeste tijd in beslag. Historisch gezien is dat ook logisch, maar voor mijn gevoel onbevredigend. Aan de andere kant is 146 minuten al heel behoorlijk qua tijd, dus als alles in beeld gebracht moet worden volgens mijn standaard, dan is een dubbele lengte noodzakelijk. Misschien dat het onderwerp zich meer leent voor een hoog kwalitatieve serie, of de film moet een thema als rode draad krijgen. Ik bedoel dan een ander thema dan het uitbeelden van het leven van Nelson Mandela. Ik heb zo maar het vermoeden dat de komende jaren meer films en/of documentaires gemaakt zullen worden die een completer en in ieder geval een minder fragmentarisch beeld zullen geven.

Al met al geen slecht film, zelfs een aanrader, maar met moeite geef ik meer dan een 7.5.

 

Voor meer filmblikken

Mijn filmblik: The Butler

/ sprakeloosid / 1 reactie

Of ik zin had om mee te gaan naar de film bij het Filmhuis in Zevenaar. Die vraag werd me gesteld door mijn vrouw. ,,Natuurlijk, wat draait er?” Het bleek The Butler te zijn van de regisseur Lee Daniels, die als acteur, producer, directeur en regisseur zijn sporen ruimschoots verdiend heeft. Ongetwijfeld een robuust CV, maar ik kende de man niet echt, net zomin als zijn films een belletje lieten rinkelen. Maar na het zien van The Butler, moet ik alert blijven op deze man, want als zijn voorgaande films net zo goed zijn, kan ik mezelf de vraag stellen: ,,Onder welke steen heb je geleefd?”

 

Als politicoloog is het natuurlijk altijd interessant om eens te kijken hoe de wereld van het Witte Huis eruit ziet vanuit het perspectief van een butler. Dat was tenminste mijn verwachtingspatroon van de film, maar het was vele malen interessanter. Naast de levensgeschiedenis van Cecil Gaines, geeft de film een prachtig maatschappelijke beeld van de Amerikaanse sociale geschiedenis. Maar ook politieke gebeurtenissen zoals de moord op Kennedy en Martin Luther King worden verweven met de verschillende presidentiële politieke keuzes en het politieke engagement van het gezin van The Butler.


Volg de link voor trailers

Cecil Gaines (Forest Whiteker) groeit op in het diepe Zuiden van de Verenigde Staten en werkt naast zijn ouders op de katoenplantages. Hij ziet zijn vader door de farmer worden doodgeschoten en hij krijgt een opleiding als ‘housenigger’. Als hij oud genoeg is, vlucht hij zoals velen naar het noorden waar hij via werk in hotels ontdekt wordt en gevraagd om ‘Housenigger’ in het Witte Huis te worden. Hij ziet uiteindelijk 7 presidenten langskomen. Van Eisenhouwer tot Reagan passeren de revue, een periode waarin de Amerikaanse samenleving grondig verandert met name de positie van de Afro-Americans. Grappige anekdotes van de verschillende presidenten worden getoond met steeds de achtergrond van de emanciperende zwarte bevolking van Amerika. Naast de splitsing die dat met zich meebracht in de samenleving, bracht dit ook problemen in het gezin van Cecil Gaines. Het gezin dat zich in materiële zin stand kon houden dank zij de baan van vader Gaines, hoewel hij altijd nog 40 procent minder verdiende dan zijn blanke collega’s, kreeg ook te maken met andere problemen. Vader Gaines en zijn vrouw (Operah Winfrey) worden geconfronteerd met de opstandigheid van hun opgroeiende kinderen in een tijdsgewricht waarbij deelname aan (vreedzame) strijd voor met name de oudste zoon Louis haaks staat op het werk van vader Gaines.

Heel mooi beschreven is de bijna schizofrene houding van de butler die symbool staat voor heel veel Afro-Amerikanen in die tijd, namelijk het kijken naar de werkelijkheid met twee gezichten. Aan de ene kant de volgzame ‘nigger’ die in dienst is van zijn ‘witte’ baas en hem niet zal tegenspreken. Maar aan de andere kant ook de van binnen kokende woede als gevolg van alle onrechtvaardigheid die op zijn pad komt, waarbij discriminatie op alle fronten goedgepraat werd door de overheid en soms de president(en). Stap voor stap komen er wettelijke verbeteringen voor de zwarte bevolking. Voor Cecil Gaines kwamen de ‘twee gezichten’ min of meer bij elkaar in de Reagan Administration. Hij was al op leeftijd, maar het feit dat Reagan gebruik wilde maken van zijn vetorecht om te voorkomen dat het Amerikaanse congres anti-apartheidsbeleid zou gaan uitvoeren, was voor Cecil de druppel. Er was na al die jaren blijkbaar nog niets veranderd. Op dat moment kon hij zich ook verenigen met zijn zoon, die vooral gekozen heeft voor het opstandige gezicht en niet voor het volgzame van zijn vader.

Het in een sneltreinvaart langskomen van een tijdsbeeld, de familiestrijd die dit met zich meebracht voor de familie Gaines alsmede een inkijkje in het paleisleven van zeven Amerikaanse presidenten maken dat ik genoten heb van The Butler. De typecasting is de ene keer beter gelukt dan de andere keer, maar vooral de rol van Jane Fonda als Nancy Reagan vond ik zeer geslaagd. Het allermooiste vond ik de parallelle beelden vanuit de verschillende perspectieven in de film als het gaat om belangrijke gebeurtenissen. Het is heel logisch dat moeder Gaines heel anders kijkt naar dezelfde beelden over een aanval van de Klu Klux Clan op de zogenaamde Freedombussen dan de president van de Verenigde Staten. Een pluspunt voor de film is de historische beelden die soms in de film verwerkt zijn.

Kortom een zeer geslaagde film die met een 8,5 gewaardeerd zou worden als het einde niet stereotypisch Amerikaans is afgewerkt. Cecil Gaines maakt nog mee dat Barack Obama verkozen wordt tot de eerste zwarte president van Amerika. Hoewel het verhaal gebaseerd is op een waar gebeurd verhaal, kreeg het wat mij betreft te veel weg van een heldenepos. Dus de laatste minuten zorgen ervoor dat ik mijn topwaardering iets afzwak.

Mijn waardering voor de film: 8+

(In dit kader raad ik ook de roman: De keukenmeidenroman van Kathryn Stockett van harte aan.)

Voor andere filmblikken zie ook het overzicht

Alle filmblikken bij elkaar

/ sprakeloosid / 13 reacties

20200420_160030

Hieronder is een lijst van mijn filmervaringen bij elkaar gezet. Als er een ‘eigen filmblik’ van gemaakt is volgt uiteraard de link met beoordeling. De film is echter vaak een consumptie-artikel, waarbij ik niet altijd zin of tijd heb om een stukkie te schrijven. Ze komen dan wel op de lijst. Ook graaf ik in mijn geheugen om waardevolle films te beoordelen volgens mijn eigen onnavolgbare en niet ter discussie staande criteria.

Voor dat ik aan mijn eigen filmblik begon, had ik een top 3 voor mezelf namelijk:

1. The unbearable lightness of being

2. Novocento

3. Der Himmel über Berlin

Misschien komt er ooit een (wisselende) top 10.

Naast films ook boeken uiteraard waar ik wat van vind

 

 

 

 

Parasite –>8 Een vermakelijk Zuid-Koreaanse film die tot nadenken stemt

The Big Short –> 7,5 Boeiend over een onnavolgbaar onderwerp, iedereen gaat het aan en bijna niemand begrijpt het, geld.

 

The Shawshank Redemption –> 8+ Mooi pakkend verhaal, maar toch overall net te glad voor een absoluut goede waardering

Youth –> 8+ Mooie plaatjes van natuur en mens, humoristische conversaties, kortom een hele goede film.

31. Publieke Werken –> 6+ Mooie decors, maar verder zeer tegenvallend. Ik heb het boek niet gelezen, dus vergelijken zal ik niet doen.

30. Er is wieder da –> 8 Geinig, indrukwekkend en veel stof tot maatschappelijke introspectie)

29. Into the Wild –> 7

28. Pride –> 7,5 (geen recensie.) Echt Brits, maatschappelijk geëngageerd, humoristisch met duidelijk een feel-goodrandje.
27. Im Labyrinth des Schweigens –>8,5 Leerzaam om over na te denken, maar zonder depressief naar buiten te komen.

26. Viva la libertà –> (geen recensie) 7,5 Lichtvoetig en amusant met leuke nadenkers

25. Boyhood –> (geen recensie) 8+ , on-Amerikaans, meeslepend en nog veel nadenkplezier achteraf.

24. Aanmodderfakker –> eindbeoordeling 5-

23. Bon Dieu –> 7-

22. Samba –> 8-

21. Clouds of Sils Maria –> 7-

20. Die andere Heimat –> 9,5  Geen echte Filmblik, wel een ode aan de film

19. Nelson Mandela, Long Walk to Freedom –> 7,5

18. The Butler –> 8+

17. Het diner  –> 7+

16. The Great Gatsby (2013) Spat op sommige momenten van het doek, geeft mooi tijdsbeeld –> eindbeoordeling 7,5

15. Hannah Arendt Een film die veel stof tot nadenken geeft op veel gebieden –>eindbeoordeling 8

14. Made in Dagenham Mooie mix van politiek, sfeerplaatjes en menselijk drama –> eindbeoordeling 7,5

13. Mamma Mia Ik ben nu eenmaal een ABBA fan, niet eens meer stiekem –> eindbeoordeling 8

12. Rabat Ik zou graag meegereisd zijn naar Rabat –> eindbeoordeling 7,5

11. Gooische Vrouwen Ik heb Linda de Mol best wel eens goed zien acteren, maar dit is niet aan mij besteed –> eindbeoordeling 5

10. Harry Potter en de relieken van de dood (2) –> Hiermee wordt een tijdperk afgesloten voor mij. Ben beslist niet objectief maar een maximale beoordeling voor het hele oeuvre –> eindbeoordeling 10

9. Cidade de Deus Al was het geweld ongetwijfeld functioneel, het is niet mijn genre daarom misschien onterecht een te lage beoordeling –> eindbeoordeling 7

8. De Tweeling Boek was goed, film ook –> eindbeoordeling 8+

7. Bienvenue chez les Ch’tis Zeer vermakelijke Franse komedie –> eindbeoordeling 7,5

6. Loft Omdat ie spannend was een redelijke film –> eindbeoordeling 6,5

5. De eetclub Ronduit tegenvallend –>eindbeoordeling 5

4. Tirza Ondanks Arnon Grunberg’s roman als basis voor de film, toch een ruime voldoende –> eindbeoordelinig 7+

3. Unter Bauern Onderhoudende historische kijk op een stukje onbekende geschiedenis –> eindbeoordeling 7,5

2. Eat, pray, love Soms aardige plaatjes, maar dat was bij lange na niet genoeg –> eindbeoordeling 5,5

1. The Kings Speech Indrukwekkend, amusant en prachtige historische sfeertekening –> eindbeoordeling 8,5

Mijn filmblik: The Great Gatsby

/ sprakeloosid / 2 reacties

 

De Amerikaanse literatuur is een blinde vlek voor mij. Dit viel me al eerder op bij het lezen van het geweldige boek van Geert Mak, ‘Reizen zonder John’. John Steinbeck is een naam die ik kende, maar ik had nimmer iets van hem gelezen. Bij F.Scott Fitzgerald hetzelfde laken een pak. Die naam kom je regelmatig tegen in de literatuur evenals de titel ‘The Great Gatsby’. Ik had slechts de klok horen luiden, maar wist niet waar de klepel hing. Mijn ega heeft dit een beetje voor me gerepareerd. Via een leesclub stond ‘The Great Gatsby’ op het programma. Zij was helemaal lyrisch. De film draaide in het filmhuis te Didam(!). Ja, ook daar is een filmhuis tot onze verrassing. Met het zien van de film vrees ik, mijn eigen luiheid in acht nemend, dat van het boek lezen niets terecht zal komen. In ieder geval heb ik de film gezien om mijn gebrek aan kennis op dit gebied te compenseren.

 

 

DICAPRIO

 

Ik vind de film een aanrader. Nu zullen hordes vrouwen alleen al om Leonardo DiCaprio de gang naar de bioscoop hebben gemaakt. Ik moest na tien minuten film door mijn vrouw op de hoogte gebracht worden dat dit ‘DiCaprio’ is. Ook hier mis ik het blijkbaar een inprentingsvermogen om Amerikaanse filmhelden te onthouden. Natuurlijk ken ik de naam en heb “The Titanic” gezien. Maar het beeld van de man en vrouw voor op het dek van het schip is voor mij vooral het beeld van ‘een man en een vrouw’ en niet Leonardo DiCaprio. Ik had dus een ander beeld van deze ‘mooie man’ en herkende hem niet. Hij is in de film Mr. Gatsby.

 

 

ACTEERPRESTATIES

 

Nu ik de film met DiCaprio gezien heb, kan ik op basis van deze film een oordeel vellen over zijn acteerprestaties, maar bij mij komt geen uitgesproken mening naar voren. Niet in negatieve zin, maar ook niet in positieve zin. Hij vertolkte de hoofdrol als undercoolde rijke gentleman die heel zijn leven inricht om zijn inmiddels getrouwde liefde, opnieuw voor zich te winnen. Dat undercoolde speelt hij goed. Meer opvallend vond ik de rol van de verteller Nick Carraway (Tobey Maguire), ook vrij emotieloos, terwijl de ‘roaring twenties’ voor zijn neus afspelen en hij de onmogelijke liefde van zijn buurman Gatsby dramatisch ziet eindigen. Hij speelde de wat naïeve provinciaal in New York voortreffelijk. Mijn vrouw wees op het taalgebruik van de verteller dat het boek behoorlijk volgt. Het meest in het oog springende vond ik echter de casting in zijn geheel en het neerzetten van het uitzinnige decadente leven van de upperclass in die tijd, grandioos. Intieme feestjes, maar vooral de grote feesten in het kasteel van Mr. Gatsby spatten van het doek af.

 

 

MIJN FILMBLIK

 

Met de roaring twenties op de achtergrond is het verhaal dat de mysterieuze Mr. Gatsby alles in het werk stelt om zijn Daisy voor zich te winnen. Hij gaat hierin ver. Zijn buurman, Nick Carraway, obligatiehandelaar met schrijversambities, wordt ingeschakeld om zijn nicht met Mr. Gatsby in contact te brengen. Carraway waarschuwt zijn rijke en machtige buurman met het gegeven dat hij ‘de geschiedenis niet over kan doen’ of woorden van gelijke strekking. Hij wuift het weg, maar de geliefden komen uiteindelijk niet bij elkaar.

 

Juist deze woorden hebben mij het meest tot nadenken gebracht. Natuurlijk doelt Nick Carraway op de relatie tussen Mr. Gatsby en Daisy, ik denk dan eerder aan geldigheid op macro-niveau. Je hebt namelijk de bekende Franse uitdrukking: l’Histoire se répète. Ik zoek dan onwillekeurig naar gelijkenissen tussen nu en de roaring twenties. Decadentie en het groeien van de (economische) mogelijkheden tot het oneindige. Volgens mij zijn het vooral de achterliggende jaren negentig enigszins vergelijkbaar met die periode en zitten we nu, om het vergelijk door te trekken, midden in de jaren dertig. Zompig roerend in een poel van vooral onmogelijkheden, wachtend op een oplossing of uitweg, hoe desastreus die ook zal zijn.

 

De geschiedenis herhaalt zich en je kunt de geschiedenis niet overdoen, ongetwijfeld allebei waar, maar het spanningsveld tussen die twee is wat mij het meest nadrukkelijk blijft hangen. En de geweldige decadente feesten natuurlijk.

 

EINDOORDEEL

 

De film is beslist de moeite waard, maar nodigt mij niet voldoende uit om ook het boek nog te gaan lezen. De cast als geheel geheel en de indrukwekkende beelden maken voor mij de film compleet. Echt onder de indruk van de acteerprestaties ben ik niet. Googelend leerde ik dat dit al de vierde versie is van The Great Gatsby en er ook al een tv-serie gemaakt is. Ik kan geen vergelijk maken, maar ik kom tot een 7,5 voor deze film.

 

Filmblik Hannah Arendt

/ sprakeloosid / 1 reactie

INLEIDING

Het is vakantie en ’s ochtends aan het ontbijt wordt door mijn wederhelft het voorstel gedaan die avond naar het filmhuis in Zevenaar te gaan naar een film over Hannah Arendt te gaan. Het filmhuis kende ik wel, al was ik er nog nooit geweest, Hannah Arendt kende ik niet, hoewel ik het affiche van de film wel eerder had gezien. Het filmzaaltje in Zevenaar was een aangename verrassing, beslist de moeite waard om vaker te bezoeken. De film was mogelijk nog een grotere verrassing. Ik moet namelijk bekennen dat ik nog nooit van Hannah Arendt had gehoord, tot deze ochtend. Met de kennis van nu is dat op zijn minst opmerkelijke omdat zij een zeer bekend politiek denker en filosofe is. Als politicoloog had ik haar moeten kennen. Veel tijdgenoten van haar kende ik wel van naam (Heidegger, Camus, Sattre, Husserl, Habermas). Nu moet ik bekennen dat filosofie heel sterk appelleert aan mijn geduld dat onvoldoende aanwezig is. Mogelijk ook omdat mijn intellectuele bagage te beperkt is, kom ik bij de genoemde denkers niet verder dan naamherkenning en wat algemeenheden. Hannah Arendt kende ik dus echt niet. Zou het komen dat ze een vrouw is en dat de wetenschap toch nog overwegend een masculine aangelegenheid is? Wie zal het zeggen, maar de film over haar heeft veel achterstand in kennis en weten (over haar) goedgemaakt. Een prachtige film die de moeite waard is.

KORTE LEVENSLOOP

Hanna Arendt is geboren in de buurt van Hannover (1906). Tot 1933 is ze een aantal keren verhuist binnen het toenmalige Duitsland en ze studeerde in Marburg (deelstaat Hessen), Berlijn en Freiburg. Met een van haar professoren, Heidegger, kreeg ze een liefdesrelatie, al heeft zijn denken (over denken en de vrije wil) een wig in de liefdesrelatie gelegd, mede door zijn (vermeende) steun aan Hitler. Toch blijft ze de rest van haar leven contact met hem houden en onmiskenbaar is de invloed van Heidegger aanwezig op het werk van Arendt. In 1933 moest Arendt vluchten vanwege haar werk in de zionistische beweging. Ze vlucht naar Frankrijk, maar als de Duitsers in mei 1940 dit land binnenvallen, wordt ze door de Fransen (preventief) geïnterneerd. Ze weet uit één van de kampen (Gurs) te vluchten, vindt haar man toevalligerwijs terug en ze vluchten naar de VS alwaar ze in 1951 haar grootste werk schrijft nl. The Origins of Totalitarianism. Ze is een vooraanstaand wetenschapper op verschillende universiteiten in de VS. In 1961 wordt ze gevraagd om als journalist het Eichmann-proces in Israël bij te wonen. Haar bevindingen over met name de persoon van Eichmann in relatie tot de gruwelen van de Holocaust brengen haar in een lastig parket. Over deze episode van haar leven handelt de film.

ESSENTIE

De essentie van de film, of in ieder geval mijn essentie, is het feit dat Hannah Arendt zich verbaast over de onbeduidendheid van de persoon Eichmann gedurende het proces. ‘Hoe kan deze man nu medeverantwoordelijk zijn voor de massavernietiging van Joden gedurende de Tweedewereldoorlog? Hannah Arendt komt tot de conclusie dat Eichmann in ieder geval geen monster is. Zij wordt beticht dat ze Eichmann verdedigt, maar het is vooral haar verbazing over de onnadenkendheid van een individu dat zich mee laat slepen in de machinerie van een (oorlogs)proces. Eichmann geeft in het proces (De film wordt afgewisseld met echte beelden van het proces in Israël in 1961/62) meerdere malen dat hij ‘slechts’ zijn werk deed en dat was de logistiek van de transporten van Joden naar de vernietigingskampen. Dat is voor Eichmann dan ook de reden om zich van schuld vrij te pleiten, want hij was immers niet verantwoordelijk voor de dood van miljoenen Joden. Hij deed slechts zijn werk. Hannah Arendt gelooft in de oprechtheid van Eichmann dat hij daadwerkelijk gelooft in zijn eigen onschuld. Juist dit heeft de (politiek) filosoof in Arendt verbaasd en verbijsterd, maar het heeft haar niet weerhouden haar eigen kijken hierin te bewaren. Hierin stuitte zij op verzet, agressie en zelfs doodsbedreigingen. De hele Holocaust moest toentertijd (en nog steeds een heikel punt) gezien worden als het werk van monsters en het proces moest aangeven dat het goede zal zegevieren. Hannah Arendt wilde niet weten van een vanzelfsprekend ‘goed en slecht’, veel meer was ze geïnteresseerd in het denken van mensen in bepaalde (extreme) omstandigheden. Of misschien wel het uitschakelen van het denken en/of de gewetensfuncties. Dit was niet voorbehouden aan monsters, maar kan een ieder ‘overkomen’ onafhankelijk van plaats en tijd.

DE FILM

Hoewel de film naar huidige maatstaven ‘slow’ was, speet het me dat ik niet de beschikking had over een pauzeknop. Er waren prachtige uitspraken bij, die mij soms iets te snel gingen. In ieder geval te snel om ze nu te kunnen citeren in dit blog. Hannah Arendt en daarmee de inhoud van de film was, zoals eerder gezegd, volkomen nieuw voor mij. Ik kan een ieder met een beetje maatschappelijk engagement aanraden om de film te gaan zien. Of het mij zal uitnodigen om werk van Hannah Arendt te gaan lezen, waag ik te betwijfelen. Ik zei hierboven al, dan wordt mijn ongeduld te zeer aangesproken. Wat dat betreft voel ik me net een middelbare scholier die op basis van de film een boekbespreking probeert te maken. Ik kan echter niet het geduld opbrengen om de filosofische werken van Arendt te gaan bestuderen. Helaas, de hedendaagse tijd slokt me te veel op met ‘druk, druk, druk…….’. We hebben bijna geen tijd om na te denken of langer dan een film stil te staan bij essentiële thema’s.

VERBANDEN

Ieder boek, film of gebeurtenis wordt door een ieder uiteraard gerelateerd aan je eigen referentiekader op basis van je socialisatie-proces. Het idee dat Arendt naar aanleiding van het Eichmann-proces aangeeft dat individuen in staat zijn een (essentieel) radertje te vormen in een gruwelijk proces, zorgt voor verbanden naar het heden. Ik refereer dan niet aan grootse (politieke) gebeurtenissen, maar naar het alledaagse leven. Zorgt de inrichting van veel processen in het arbeidsproces van nu, met een toename van digitalisering, ook niet voor een soortgelijke machinaties? In de zorg, het onderwijs en vele andere werkterreinen wordt de werkende mens vaak gereduceerd tot een radertje in het systeem, maar wat doet dat met het verantwoordelijkheidsgevoel voor het geheel? Ik moest er naar aanleiding van deze film zomaar aan denken.

Voor meer achtergrondinformatie over de film en acteurs, klik op de volgende link.

Eindbeoordeling is een verdiende 8

Mijn filmblik op: Made in Dagenham

/ sprakeloosid / 1 reactie

UPC biedt ook de mogelijkheid om thuis een filmhuis film te kiezen. Niet geheel op de hoogte van het actuele aanbod, kiezen we Made in Dagenham. Gaat over naaisters in de Fordfabriek die opkomen voor gelijke arbeidsrechten. De film speelt zich af in 1968. Zonder al te veel voorkennis kiezen we deze film omdat het Engels is en sociaal historisch verantwoord. Ik ben niet ontevreden over de keus, alles zat er in voor een genoeglijk avondje filmkijken op je eigen bank.

De jaren zestig hebben onmiskenbaar ook in Dagenham voorzichtig zijn intreden gedaan, als op het naaiatelier van de Fordfabriek de ontevredenheid bij de naaister van autostoelbekleding de ontevredenheid toeslaat. Van het een komt het ander en een vrouwenstaking is het gevolg. In een kleine twee uur komen de man-vrouwverschillen en de sociale verschillen door elkaar te liggen. Het is een inkijkje in de standenmaatschappij van voor Magaret Thatcher. De hoofdrolspeelster, Rita O’Grady (Sally Hawkins) wordt onverwacht gebombardeerd tot stakingsleidster. Ze doorbreekt patronen binnen de fabriek, de vakbonden en uiteindelijk ook de wetgeving. Dit laatste gebeurt als ze bij de Labour staatssecretaris, Barbara Castle (Miranda Richardson) ontboden wordt. En laat ik nu denken, gezien het temperamentvolle karakter van de politica, dat het Margaret Thatcher in haar jonge jaren was. Toen nog met passie voor gelijke rechten. Ik had het mis, maar ik weet dan ook niet zoveel van de Engelse politiek uit die periode, want anders had ik Barbara Castle echt moeten kennen.

Al met al een lekkere Engelse film, met fijne sfeerbeelden uit die tijd die lijken te kloppen. Het verhaal is mogelijk wat dunnetjes, maar dat mag de pret niet drukken. Ik vond het leuk om te zien dat de hoofdrolspeelster niet alleen opkomt voor gelijke rechten, maar ook het masculine vakbondskader aanpakt, lang voordat Margaret Thatcher dat definitief doet met de vakbonden al is dat om heel andere redenen. Ook worden in de echtelijke relatie de puntjes nog even op de i gezet als Rita O’Grady haar welwillende partner te kennen geeft dat gelijke rechten geen privilege zijn, maar een recht.

Genoten. Met mijn filmblik waardeer ik de film met een 7,5

 

MEER FILMBLIKKEN

Mijn Filmblik op ‘Mamma Mia’

/ sprakeloosid / 1 reactie

Voor de derde keer gezien en wederom goed gevonden. De film Mamma Mia met Meryl Streep in de hoofdrol is een aanrader voor ieder tijdstip van de dag. Afgelopen maandag heb ik de film in huiselijke kring, samen met mijn ouders gezien op Tweede Kerstdag. Zelf ben ik van mening dat de film in het rijtje mag van de evergreens voor de kerst zoals Sound of Music en Love Actually. De film is een uiterst rendabel medicijn voor een sombere gemoedstoestand, voor de donkere dagen en vastzittend lachspieren alsmede een verstopte traanbuis.

Een verhaal dat helemaal niets om het lijf heeft, Meryl Streep in de hoofdrol die als moeder ziet gebeuren dat haar dochter (Amanda Seyfried) de hippie idealen van weleer niet ziet zitten. Ze gaat trouwen, maar heeft een probleem, ze weet niet wie haar vader is. Het promiscue leven van haar moeder in de flower power leverde een ideale dochter op, maar de vader werd niet automatisch meegeleverd. Een studie van moeders dagboek levert drie opties op en die zijn dan ook uitgenodigd op het Griekse eiland waar moeder en dochter een hotelachtig iets hebben.

En zet daar de muziek van ABBA op en een vederlichte stemming maakt zich meester van iedere droefsnoet, in ieder geval ik heb bij wijze van spreken geen antidepressiva meer nodig.

Als kind vond ik ABBA best goed, maar hoe doe je dat als jongetje van 11, 12 of 13? Je hangt het niet aan de grote klok, ik niet in ieder geval. In die periode was mijn vader een enorme fan van ABBA, dus voor mijn verjaardag kreeg ik steevast een nieuw album. Achteraf gezien een soort win-win situatie. Nu, vele jaren later moet ik constateren dat ik de muziek van ABBA nog steeds magistraal vind en met name heel geschikt voor theatrale bewerking. Je moest dan ook wel een grote oen zijn als regisseur om met Meryl Streep deze film te laten mislukken. Dat is dan ook zeker niet gebeurd.

Qua waardering geef ik de film een 8

Meer filmblikken, volg de link

Mijn filmblik op ‘Rabat’

/ sprakeloosid / 3 reacties

 

  • ‘Pa, we gaan Rabat kijken.’
  • ‘Rabat? Nooit van gehoord.’
  • Jawel, van die Marokkaanse man met die prijsuitreiking, het Gouden Kalf.’

Heette die film Rabat, dat was helemaal langs me heen gegaan. Natuurlijk heb ik de uitreiking meerdere malen gezien op tv, de mensen die ontroerd waren door acteur Nasrdin Dchar en diens enthousiaste reactie met een duidelijk politiek, maar vooral menselijk statement. Op twitter heb ik ook weer hele PVV volksstammen langs mijn tijdsbalk zien komen met opmerkingen waar de honden geen brood van lusten. Ik zelf vond de reactie wel aardig, authentiek zou je kunnen zeggen, mits je geen hekel hebt aan dat woord. Ik vind ‘authentiek’ zo’n raar woord als het over mensen gaat, wanneer is iemand authentiek en wanneer niet? Ik houd het bij aardig en dacht toen wel dat ik de film wel een keer zou bekijken. Vanavond dus hadden mijn vrouw en zoon bedacht.

  • ‘Pa, waar ligt Rabat?
  • ‘In Marokko natuurlijk.’
  • ‘Duhehh, maar waar, aan de kust of ergens anders?’

Verheugd over zijn gevoel voor nuances namelijk dat Marokko niet slechts een land is waar Marokkanen wonen, maar dat dat ook verschillen zijn onder andere topografische verschillen.

Met de gegoogelde kennnis schoof ik bij ze aan en zei tegen mijn zoon:

  • ‘Aan de Atlantische Kust maar nog wel zo’n 300 kilometer naar het zuiden op het moment dat je Marokko binnen komt.’

Vrij onbevooroordeeld bekeek ik de film. In het begin hadden we wat moeite met het geluid van de, via de kabelmaatschappij geleverde film. De dialogen gingen gepaard met veel achtergrondgeluid van feestende mensen, radio in de auto etc. Waarschijnlijk is dat in een bioscoop beter gefilterd. Gaandeweg de film werd er ook vaker Engels, Frans, Spaanse en uiteraard Arabische gesproken, dus dat kwam goed uit.

Het verhaal is eigenlijk heel simpel, een jongeman moet op verzoek van zijn vader een oude taxi naar Marokko brengen aan een vriend. Gaandeweg blijkt dat de auto een geschenk is ten behoeve van uithuwelijkingsonderhandelingen. Als kijker kom je daar pas later achter, tenminste, ik als kijker. Twee vrienden willen mee. Aanvankelijk was dat niet de bedoeling, maar uiteindelijk vertrekken ze gedrieën naar het Zuiden.

Tijdens de reis wordt de vriendschap tussen de mannen in beeld gebracht. Een inkijkje in de wereld van twee culturen, eigen verwachtingen en de verwachtingen van de familie, maar ook die van de Nederlandse samenleving.Gedurende de hele film komen vooroordelen op een grappige, soms subtiele, op andere momenten minder subtiele wijze naar voren. De ‘aard’ van de profiterende en stelende Marokkaan wordt net zo mooi belicht als de (botte) discriminatie van de Europeanen. Onderweg in Frankrijk nemen ze een lifster mee, die een feest heeft in Barcelona. De vrienden worden uitgenodigd, de Mercedes aan de vriend van de vader van de hoofdpresoon kan wachten.

Zonder de film te verraden is de stop in Barcelona belangrijk voor in ieder geval de hoofdpersoon. Het merendeel gaat echter over de reis, vriendschap en levensverwachtingen tussen de drie Marokkaanse jongens. En dat is mooi in beeld gebracht, soms een beetje rauw, soms ook neigend naar sereniteit.

Al met al, ik vond het een prettige film om naar te kijken en zonder weet te hebben van de concurrenten van Nasrdin Dchar vind ik een Gouden Kalf verdiend. Eigenlijk zouden alle xenofoben de film moeten gaan kijken, al weet ik ook zeker dat zij in de film hun bevestiging van hun vooroordelen zullen zien. Voor mezelf heb ik genoten van het meereizen naar Rabat alsmede met de vriendschap van de drie.

Volg de link voor de trailer van de film

 

Qua waardering kom ik tot een 7, 5 voor de film Rabat.

Mijn filmblik op: Gooische Vrouwen

/ sprakeloosid / 19 reacties

Als de 21e eeuw het tijdperk van de vrouw wordt; als ik me moet aanpassen aan de Shevolutie en moet accepteren dat ik tot de menssoort behoor dat beperkt kan communiceren….. en Gooische vrouwen staat voor de humor die daarbij hoort, dan heb ik mijn beste portie humor in mijn leven inmiddels gehad. Ik heb zo ontzettend NIET moeten lachen….

Linda de Mol heb ik hoog staan, laat daar geen misverstand over zijn. Al is het maar dat ik met volle teugen kon genieten, terwijl ik achter de computer heel belangrijke dingen aan het doen ben, dat de kamer gevuld wordt met de ene na de andere lachsalvo van mijn vrouw bij het zien van de serie Gooische Vrouwen. Ik lachte vanzelf mee. Zelf ben ik niet zo’n Gooisch type, de ene ervaring heb ik vorig jaar aan het blog toevertrouwd, een cultureel antropologische verhandeling over Naarden, maar dit terzijde. Mijn vrouw en ik delen veel, maar Gooische vrouwen is voor haar. Ik vind dat goed……

Nu had ik stiekem wel gedacht, misschien moet ik de film wel gaan kijken in de bioscoop, maar honderd van die lachsalvo’s à la mijn vrouw kan mijn gestel niet aan, sowieso denk ik in zo’n oestrogenencircus nog subjectiever zal worden. Sinds deze week hebben we de mogelijkheid om films ‘on demand’ te kijken en in volledige harmonie kozen we voor ‘Gooische Vrouwen’. Dat viel niet mee. Mijn echtgenote had de film al gezien, dus genoot al voordat de eerste beelden langs kwamen. Ik heb heel hard mijn best gedaan om te genieten, maar ik moest niet lachen, nauwelijks glimlachen. Tja, het schijnt erg grappig te zijn om een donkere baby in een Burberry pakje te zien. Mij moest uitgelegd worden wat ‘Burberry’ was. Ook glijden mijn lachspieren niet uit bij een homo met een dalmatiërkapsel, laat staan als hij nichterig door Parijs loopt met een stokbrood handtas. Nee, ik moest niet lachen. Ja, één keer, toen het kunstzinnig busje op weg naar Parijs benzine nodig had en dus vaginaal bevredigd werd. Dat ik juist hier om moest lachen is wel echt iets van Mars.

 

Het einde van de film werd iets beter, een fractie. De verbale communicatie werd minder belangrijk en overgenomen door muziek en beelden. Mannen zijn blijkbaar visueler ingesteld, dus ik kan nog een beetje mee genieten met het feelgood gevoel.

Vrouwenfilms, ik ben er vaker ingetrapt. Nu was ik al op mijn hoede, dus echt teleurgesteld was ik niet. Dat had ik wel bij Bridget Jones Diary, waarbij ik na vijftien minuten echt afhaakte. Na vanavond weet ik het, een vrouwenfilm, niet meer aan beginnen. Wat ik trouwens wel humor vond is dat het Gouden Kalf voor de beste bijrol door Paul Muller als Martin Morero geschonken werd aan een kinderboerderij.

Mijn waardering in cijfers uitgedrukt. Moeilijk, ik vind een zes voor de moeite te veel, zelfs een magere 5,5 staat niet in verhouding tot het geboden amusement. Een 5, ondanks Linda de Mol.