MAATJE

We wauwelen de hele dag door. Een stroom woorden komt uit onze strotten, betekenisloos, weinig onderhoudend of gewoon om de stilte te vullen. Communicatie noemen we dat, en we denken elkaar te begrijpen. Hoewel, als je het nieuws volgt is er ook veel onbegrip. Woorden zijn ook uiterst giftige wapens, juist omdat achter ieder woord een wereld aan ideeën en interpretaties verbonden is. In het dagelijkse gebruik denken we daar over het algemeen niet aan. We wegen niet ieder woord op een gouden schaaltje, dus we wauwelen maar raak, in het sociale verkeer, maar ook op professioneel niveau.

In andere gevallen tref je soms een woord, heel basaal vaak, en je denkt: Wat een raar woord? Gisteren bijvoorbeeld bij het voor ‘maatje’. Ik herhaal het, proef de klank en zoek naar de betekenis. Achteloos gebruik ik het om twee collega’s voor een project aan elkaar te koppelen. ‘Jullie zijn in deze zaak elkaars’ maatje. Maatje? Naast dat maatje een verkleinwoord is voor een (eenheids)maat, betekent het ook:,,iemand met wie je iets samen doet of met wie je bevriend bent”. En zie hier, in één keer ontwaar ik de overeenkomst tussen maat in rekenkundige zin en maatje in sociale zin. Ook voor vriendschappelijke, collegiale of zelfs in relationele sfeer is er sprake van een maat of maatje als er overeenkomsten zijn, eenheid is of een mate (daar is ie weer!) van gelijke (levens)verwachtingen. En passant lees ik dat Maat een Egyptische godin is, dochter van Ra. Zij is van waarheid, eendracht en gerechtigheid en heeft een belangrijke functie in het Dodenrijk. Dat neem je zomaar even mee bij de zoektocht.

Spreekwoorden en gezegdes met het woord maat erin komen best vaak voor. Voorbeelden zijn ‘de maat is vol’ oftewel het evenwicht is weg. Wat te denken over ‘geen maat weten te houden’? Dit is onbeheerst doorgaan en als je dat maar lang genoeg doet, verlies je je maatjes echt wel. Een hele mooie is ook, ‘elkaar de maat nemen’. Oordelen van een ander naar aanleiding van je eigen waarden en normen, of maten zo u wilt. Als je je hier aan schuldig maakt ben je eigenlijk een matennaaier. En als ik stil sta bij dat laatste woord vraag ik me oprecht af of de connotatie van matennaaier echt altijd wel negatief moet zijn. Maar nu denk ik te ver over woorden, dus laten we maar weer gewoon wauwelen.