Begrip, van de dag (192) Engelands’ Charles Dickens complex

 

 

 

ENGELANDS’ CHARLES DICKENSCOMPLEX

 

Kent u de uitdrukking ‘psychologie van de koude grond’? Een kernachtige (afdoende) diagnose waar geen speld tussen te krijgen is en waar de wetenschap geen rol speelt. Daar gaat dit stuk niet over. Wel over sociologie van de koude grond, een begrip dat ik ter plekke introduceer en waarmee ik de staat van Engeland in minder dan 400 woorden typeer, dit inclusief de aanloop van deze inleiding. En zoals het bij ‘de koude grond’ betaamt is de kern van het betoog waarachtig en snijdt hout. Mijn stelling is dat Engeland leidt aan een Charles Dickens complex dat onverwacht, als een veenbrand, de kop op is gedoken met de keuze voor de Brexit.

Duitsland is bijvoorbeeld al meer dan zestig jaar met meer of minder succes bezig zichzelf te (her)ontdekken na hun oorlogsverleden. Een belangrijk deel van de Engelsen leeft mentaal nog in de 19e eeuw. Lieflijke taferelen en oude gebruiken worden gekoesterd, niet alleen voor het toerisme maar als een ‘way of life’ die maatstafgevend moet zijn voor de rest van de wereld. De rest van de wereld gaat echter verder. De rare Engelse sociale opbouw is het gevolg. Grote verschillen in de economische en culturele waarden tussen groepen in dat land met relatief beperkte sociale mobiliteit. Londen is weer een ander hoofdstuk. Hier heeft het perverse marktdenken en de globalisering zich de afgelopen jaren meermalen opnieuw uitgevonden. Vlug, vlugger, vlugst maar voor ‘labour’ en de rest van Engeland economisch en moreel niet bij te benen.

‘Plattelanders’ worden genaaid door de oude elite en het jonge snelle geld en Europa is de schuld van dat alles. Er zijn al veel spijtoptanten die uit protest hebben gestemd of jongeren die niet hebben gestemd(!!!!). Democratie is toch immers iets van de sociale media? Een nieuw referendum wordt aangevraagd, de Schotten willen uit de UK en misschien volgen de Noord-Ieren. Engeland is toe aan grondig zelfonderzoek. Laten de ‘waves’ maar eens minder mondiaal ‘rulen’. Globalisering is een feit, eilanden in letterlijke zin bestaan niet meer en laten ze de Charles Dickens-achtige sfeer vooral maar over aan de plaatselijke VVV. Misschien dat de Brexit nog niet zo hard gaat als de Engelsen zichzelf in de spiegel bestuderen. Misschien dat ze een rol kunnen spelen in een ander Europa, waarbij ieder land, inclusief het onze, beseft dat Europa voor iedereen is. ‘Beter zijn of voelen’ schept ook verplichtingen, namelijk verantwoordelijkheid voor het minder mondaine volksdeel.’

Ideologisch geslaagd bij zelfonderzoek Tweede Kamerlidmaatschap PvdA

IDEOLOGISCH DOOPCEEL

Wordt een mens als sociaal-democraat geboren? Of als liberaal, conservatief of confessioneel? Nee, natuurlijk niet. Het nest waarin je geboren wordt is natuurlijk wel van wezenlijk belang. In het verlengde daarvan zijn de klappen van het leven, of de meevallertjes, ook van invloed op je stemgedrag. Het socialisatieproces als motor voor je politieke keuze, de rest is een kwestie van een beetje rationeel bijsturen.

Bij geboorte dus blanco, gelijke kansen voor iedereen naar het schijnt volgens de liberale mensvisie. Toch gaat het vanaf dag 1 (en soms prenataal) al jeuken zonder dat de individuen hierin een eigen keuze kunnen maken. Kijkend naar mijn eigen socialisatieproces kan ik stellen dat ik in een veilige omgeving ben opgegroeid, zonder tekorten en voldoende kansen. Karakterologisch en intellectueel zullen er ongetwijfeld kansen gemist zijn, aan de andere kant zullen me zaken in de schoot geworpen zijn zonder dat ik er iets voor gedaan heb. Kortom ik ben een gemiddelde Nederlander die af en toe slechts wat sprakeloos is bij het observeren van de wereld om hem heen. Ik zie en accepteer verschillen, maar scheefgroei bederft mijn ideale leefomgeving in ernstige mate. Noem het een lichte vorm van Weltschmerzen. Ik koester de individualiteit van een ieder, maar geen individuele vrijheid zonder gebondenheid. Een gebondenheid die ik zou willen definiëren als een collectief maatschappelijk geweten. Voor mezelf is dat uiteindelijk dat iedereen mee mag delen met de welvaart, dat verschillen niet te groot zijn in Nederland en dat een vrije economie de motor hiervoor is, maar nimmer het doel mag zijn. De overheid mag, of moet soms richtinggevend zijn, maar mag niet de eerste viool spelen op economisch gebied. En boven alles, we zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor ons zelf als land, maar we zijn geen losstaande entiteit in de wereld en dat moeten we ook niet willen zijn. Het reeds genoemde collectieve geweten houdt dus niet op bij de landsgrenzen.

 

DUS PVDA!

In een notendop is dit eigenlijk voor mij de reden geweest om PvdA te stemmen. Niet om de wereld te verbeteren, maar pogingen om de leefwereld een stukje te verbeteren als dat nodig is om tweedeling tegen te gaan. Niet omdat PvdA-ers betere mensen zijn, maar misschien wel uit eigen belang. Nederland en de wereld zijn een stuk mooier als het hedonisme geen hoogtij viert en het blinde vertrouwen in de marktwerking niet volksgeloof nummer 1 is. De afgelopen vijftien jaar is het soms heel moeilijk geweest om de PvdA te blijven steunen. Mijn lidmaatschap heb ik in 2000 opgezegd, niet mijn idealen. Toegegeven ik was amper actief, een beetje JS in Nijmegen en een blauwe maandag raadadvieswerk in Duiven. Dat was het en dat was voldoende vond ik toen. Juist nu de tweedeling tussen werk en geen werk, opleiding en geen opleiding, arme Europese landen en rijke Europese landen nadrukkelijker in de dagelijkse praktijk zichtbaar zijn, is een gezond collectief geweten noodzakelijk. Een collectief geweten dat bescherming moet geven tegen het recht van de sterkste of tegen de superioriteit van het morele gelijk van de beter opgeleide.

 

DAG VAN DE ARBEID, DAG 1 ZELFOVERPEINZING

En dus twee maanden geleden het lidmaatschap maar weer opgepakt en nu de vraag, zal ik de kans pakken om te solliciteren naar de kandidatuur voor het Tweede Kamerlidmaatschap voor de PvdA? Ik ben geen vergadertijger en relativeer me soms te pletter. Ik vraag me oprecht af of ik een goeie ben in het uitdelen van foldertjes. Ik inspecteer mijn huid, is dat van het niveau olifant om valse kritiek niet binnen te laten komen. Ik denk loyaal te zijn, maar van kadaverdiscipline krijg ik ongetwijfeld een vet hart. Kortom ben ik wel geschikt als persoon? Dat gaan we de komende dagen maar eens uitzoeken. Nog de tijd tot 4 mei om te solliciteren op de mail van Hans Spekman.

De eerste marsdag van zelfonderzoek naar de sollicitatie heeft in ieder geval opgeleverd dat ik van mening ben dat ik ideologisch geschikt ben voor de PvdA. Nu moet de PvdA mij nog geschikt vinden, maar er moet toch plaats zijn in de politiek voor een normaal sprakeloos mannetje?

Eerder verschenen: Zal ik Tweede Kamer-lid worden?