Begrip, van de dag(170) Retraite

yurt binnen

yurt buiten

RETRAITE

 

Op wikipedia heb ik even opgezocht wat ik aan het doen ben. Retraite is volgens wiki: een afzondering voor spiritueel zelfonderzoek en geestelijke oefening. Spiritualiteit is volgens de wikimeesters: in de breedste zin heeft spiritualiteit te maken met zaken die de geest (Latijn spiritus) betreffen. Het woord wordt op vele manieren gebruikt en kan te maken hebben met religie of bovennatuurlijke krachten, maar de nadruk ligt op de persoonlijke innerlijke ervaring. En dan komt mijn wetenschappelijke achtergrond naar boven, bij een goed onderzoek hoort een vooropgezet plan? Ik vind trouwens dat politicologie, mijn afstudeerrichting, weinig met spiritualiteit heeft te maken. Wel bedenk ik dat politici meer aan geestelijke oefening zouden moeten doen.

 

Een vooropgezet plan is er dus niet, misschien uitrusten maar dat heeft weinig te maken met spiritualiteit en we zeggen ’s avonds ook niet ik ga met retraite als je je bedstee opzoekt. Wat ben ik dus eigenlijk aan het doen? Gewoon even uit de realiteit stappen, de extra gewerkte dagen opsouperen en geen verantwoordelijkheid dragen dan alleen voor mezelf en dat is best gemakkelijk. En wat we dan vinden aan zelfonderzoek of geestelijke oefening dat zien we dan vanzelf wel. Misschien kunnen we een onderzoeksvraag vinden de komende dagen en die over een tijdje gaan uitwerken in een nieuwe retraite week. Strak plan lijkt me zo.

 

Toch was de weg ernaar toe best heftig. Met de fiets in de trein is niet supercomfortabel al had ieder station gelukkig een lift. Per ongeluk de verkeerde trein gepakt die niet in Hoogeveen stopte, dus in Assen met het boemeltje rechtsomkeer. Twintig kilometer in miezerige regen met een aanzienlijke tegenwind was niet gepland. Mijn baggerconditie ten spijt, het is me wel gelukt. De behuizing en omstandigheden waarin de retraite moet plaatsvinden zijn goed. Een gerieflijke yurt, geestelijke en niet-geestelijke bijstand, dat wil zeggen natje en droogje zijn geregeld. Nu alleen het weer nog. Wat hoor ik, het is droog kan ik lekker een sigaretje roken buiten. Roken, misschien kan ik daar iets mee de komende dagen. Zou een fijne bijkomstigheid zijn.

Begrip van de dag(169) Rite de passage

 

20160521_134903

 

RITE DE PASSAGE

Markeringspunten of piketpaaltjes, zo heet dat in managersjargon. Dat is zoiets als vergezichten via doelen en tussenmomenten naar je toe trekken, met de idee-fixe dat je er dan grip op krijgt. Tonen dat je grip krijgt op de situatie is het begin om zelf te geloven dat je anderen kunt sturen of aansturen zoals dat in de managersbijbel heet. Naast individuele benadering van belonen, straffen en overtuigen zijn er ook heel opzichtige rituelen die de groep moet overtuigen of warm stomen voor allerlei organisatorische vooruitgang. In mijn optiek is het sturingsvermogen in normale organisatie zonder nadrukkelijk druk via dictatuur of stenguns zeer beperkt. De meeste organisatie modderen maar wat aan. Eigenlijk go with the flow, maar dat is te soft. Bovendien waarvoor zijn er dan nog managers nodig?

Een van de geijkte middelen, maar zo triest en doorzichtig, is de meepraatsessie, waarbij mensen hun denkbeelden mogen geven, meningen mogen ventileren en even geloven dat ze invloed hebben. Net zoals managers, heeft ook de werkvloer op de flow normaliter geen enkele invloed. De meepraatsessie is een soort van rite de passage, om iedereen mee te krijgen naar de volgende fase. Dit begrip las ik laatst in een uiterst interessant boek van Braun&Kramer, De Corporate Tribe. De term is ontleent aan de culturele antropologie. Rite de passages zijn vaak duidelijk bij filmpjes uit ‘donker Afrika’, maar in onze samenleving hebben we ze ook. Te denken valt aan ontgroening bij studentenvereniging, maar ook in de leeftijdsfases wordt bij bepaalde situaties stil gestaan. Geboorte, huwelijk of begrafenissen zijn van die voorbeelden, waarbij een feestje of bijeenkomst met rituelen vereist is. Ik ben daar niet zo van, de volgende dag is gewoon weer hetzelfde en bewegen we ons met de flow mee.

Ik verzet me altijd een beetje tegen die rite de passages. Er zijn mensen die me daarom een partypoeper noemen of het met me oneens zijn. Dat moet dan maar. Toch twijfel ik wel eens of die starheid om maatschappelijke markeringspunten of piketpaaltjes te ontkennen wel slim is. De meeste mensen vinden rituelen toch wel belangrijk. Ik denk dan, je weet nog steeds niet waar het daarna naar toe gaat. Uiteindelijk natuurlijk naar je laatste ademstoot en verder moet ieder het maar voor zich zelf bedenken. Ik ga maar eens een week op zoek naar de mosterd in mijn eentje op de Drentse hei, de flow even ontkennend, kijken of ik de rest van mijn leven gewoon verder wil zonder piketpaaltjes.