Werkcolumn d.d. 14 mei 2020 bij de tamtam van reclassering het Leger des Heils
En dan ben je ineens columnist bij de tamtam. Het is augustus 2019. Je zit boordevol ideeën over wat gezegd moet worden, welke misstanden besproken en waar een kwinkslag thuishoort. Wat loopt er niet goed in de organisatie, welke beleidsgebieden kunnen, of sterker, moeten gehekeld worden en waar kan een stukje lichtvoetigheid dienen om een glimlach of een denkmoment te creëren? In gedachten had ik al een stukje over de schuldenindustrie en de dakloosheid in Nederland. Twee onderwerpen waarbij het niet normaal is hoe dat in Nederland geregeld is, of was?
Maar toen kwam de corona. Het is columnistonwaardig om corona te vermijden in je stukjes, je moet je richten op de actualiteit van de dag. De wereld is veranderd, in onze gedachten, in onze alledaagse werkelijkheid en misschien wel het meest in onze toekomstverwachtingen. We moeten naar het nieuwe normaal van anderhalve meter in de maatschappij. Het nieuwe normaal! Het nieuwe normaal suggereert dat er ook sprake is van het oude normaal. En ja, er is een oude toestand van voor de corona, laten we 1 maart als scheidslijn gebruiken. Alles voor 1 maart was het oude normaal. Het normaal van dakloosheid, het normaal van vluchtelingen, het normaal van president Trump met zijn fakenews en niet te vergeten het normaal van de schuldenindustrie in Nederland. Hoe normaal was het oude normaal vraag ik me dan wel eens af?
Hoe definiëren we dan het nieuwe normaal, waar moeten we naar toe en wat moeten we bereiken? Als dat het oude normaal is, zijn er genoeg argumenten te bedenken dat zoiets niet wenselijk is. Maar wie of wat bepaalt het nieuwe normaal? Is dat premier Rutte, zijn dat de wetenschappers van de RIVM of toch op de achtergrond de ongrijpbare multinationals die geen belasting betalen, om maar iets ouderwets normaals te noemen. Of zijn wij dat misschien allemaal bij elkaar in welke sociale setting dan ook? Samen polderen we naar het nieuwe normaal, iets van wat we nu nog niet weten wat dat is. Maar kunnen ze in Italië, China of Brazilië ook zo goed polderen? Ik vraag het me ten zeerste af. Zelfs in Nederland zal de normale nieuwe toekomst niet zonder slag of stoot tot stand komen. Economie en gezondheid wedijveren om het belangrijkste ingrediënt te worden en daar zijn de meningen nog niet over uit. Niet in Nederland, niet in Europa en zeker niet in de geglobaliseerde wereld als geheel. Wat is dus normaal en wat is er nieuw aan dat normaal?
Deze laatste vraag is dus de grote blackbox van de toekomst. Ik heb er geen antwoord op, niemand trouwens, maar we hebben het er allemaal over. Even koesterde ik nog de hoop dat de etymologie me verder zou helpen, maar nee. Bij het afbreken van het woord nor-maal dacht ik heel even dat het woord normaal helemaal niets te maken heeft met normering. Nor-maal is dus eigenlijk gevangeniseten. Maar helaas, etymologisch is het norm-aal, waarbij aal niet een vis is, maar komt van het Latijnse alis. Dit is niet letterlijk te vertalen, het wordt slechts gebruikt als achtervoegsel bij leenwoorden uit andere talen. Zo is puberaal geen jonge vis zoals u weet.
Tussen u en mij, bilater-aal dus, vind ik deze column al geslaagd omdat ik weer iets nieuws heb geleerd over de aal in de Nederlandse taal. Maar ik ben nog geen klap verder over wat dat nieuwe normaal is. Is dat een samenleving zonder dakloosheid, zonder ongelijkheid en zonder schulden? Een soort fili-aal van de hemel? U mag het zeggen, ik weet het niet.
sprakeloos verhalen 