Deventer

Een ‘klompenpad’ voor regenachtige dagen in Deventer

/ sprakeloosid / 1 reactie

Ima van Eysinga, Het dorpje Elspeet op de Veluwe (1922)

Als je een klompenpad loopt, word je soms ook geconfronteerd met teloorgang. Daar kun je over klagen, maar het zijn jouw ogen waardoor je afscheid neemt  van jouw geschiedenis. Voor andere ogen is het nieuw en nu. Dit werd enige weken geleden gezegd door een van de sprekers bij de presentatie van het nieuwste boek over klompenpaden van Wim Huijser. De titel van het boek, heel toepasselijk, 50 nieuwste klompenpaden.

Fred Schley, Winterakker Gelderland 2020

En ik kan me er bij aansluiten bij de vele klompenpaden die ik tot nu toe gelopen heb. Genietend van het hier en nu, ook kan het niet altijd de toets van de nostalgische gedachten doorstaan. Een week geleden ‘vond’ ik een nieuw klompenpad. Het is een klompenpad voor regenachtige dagen en wel in de Bergkerk te Deventer. De expositie “Nederland in 150 landschappen” neemt je mee in boerenlandschappen, stadsgezichten…… en veranderingen de afgelopen jaren in dat geheel. De landschapsschilder kan zijn kunsten kwijt in idyllische dromerigheid of rauwe hardheid of alles er tussen in. Vanuit het perspectief van de kijker of schilder is het dan iets moois, of niet. En zo is het ook met klompenpaden.

Eugène Lücker, Toren van de kerk in Veere (1919)

Nederland in 150 landschappen is een fijne expositie voor wandelaars, historici, kunstliefhebbers en kunstkenners, maar ook voor alle boeren, burgers en buitenlui. Ik heb er het begrip landschapsbiograaf leren kennen. Als ik weer opnieuw zou moeten studeren, misschien had ik dit wel hebben gekozen. Kennis en wording van een landschap, met alle fysische en culturele elementen die hiertoe hebben bijgedragen en dat vaak nog doen. En net als bij ‘echte geschiedenis’ is de historische kennis belangrijk om over de toekomst na te denken. Zo geldt dat ook voor de landschapsgeschiedenis.

Robert Vorstman, Rotterdam 2011

Een nieuwe dimensie dus om naar klompenpaden te kijken. Voor mij is dat vooral genieten van het hier en nu, zonder meteen teleurgesteld te zijn over het uitblijven van idyllische plaatjes tijdens de wandeling.

En als het dan toch nog droog wordt na het zien van de getoonde kunst in de Bergkerk (tot 8 september 2024), is de wandeling altijd nog uit te bereiden  met het exploreren van de directe omgeving van die Bergkerk. Dat is het Deventer van nu, idyllische kiekjes en historie in overvloed.

4 zomerse & zondagse kiekjes van een niet schilder, V. Sprakel 2024

En dan nu echt op het Tuylermarkerpad

/ sprakeloosid / 1 reactie

De echte liefhebbers van dit pad hebben zich mogelijk al geërgerd aan mijn plaatsing van een onheus klompenpad eerder op de site van klompenpaden bij het Tuylermarkerpad. Een verslag van dit niet officieuze pad liep ik al een half jaar geleden. Een combinatie van het Fliertpad, de Deventer Worp stadswandeling en een piepklein stukje van het Tuylermarkerpad werd georganiseerd door goedbedoelde familieleden, dus de omgeving kende ik al wel een beetje. Een verslag van bovengenoemde wandeling, ik noemde het Husprawegpad, met de intentie dat de klompenpaden de grenzen van de provincie zouden moeten overstijgen. Eigenlijk vind ik dat heel Nederland in een groot klompenpad zou moeten veranderen. Mijn stelling werd deze middag maar weer eens bewezen op het Tuylermarkerpad in Terwolde.

Mooie huisjes en huizen langs de route, rust, veel vogeltjes en vogels en op zeker moment het altijd mooie Deventer op de achtergrond. Verder onverwachte kunstobjecten en natuurlijk de weilanden met daarin paarden, koeien en vooral veel schapen vandaag. Beesten die vanuit hun thuis de enthousiaste klompenpadgangers weer kunnen langs zien struinen.

Vanuit Terwolde staat het Tuylermarkerpad garant voor een fijne zondagmiddagwandeling. Jammer dat de fruitbomen nog net niet helemaal volop in de bloei stonden, anders had ik mogelijk met vijf foto’s van bloesemlandschappen kunnen pronken. Na vandaag dacht ik weer, waar kan ik aan armen trekken en mensen enthousiast maken om de klompenpaden uit te bereiden, te beginnen in Overijssel. Dit was mijn 55e klompenpad, maar als iedere provincie er nu eens 40 voor haar rekening neemt dan heb ik een levensvervulling en kan de rest van mijn leven coronaproof recreëren. Nu is het de planning dat ik medio 2023 klaar ben, maar met nog eens 400 wandelingen extra buiten Gelderland en Utrecht heb ik nog wel even, deo volente, te gaan. Rugzak op en klompen aan.

Husprawegpad, een potentieel klompenpad met charme.

/ sprakeloosid / 3 reacties

Van je familie moet je het maar hebben. Dat bewees deze dag maar eens. Denk je gewoon even bij de praten met de kinderen van je oom en tante, krijg je meteen een portie natuurhistorische, historische en culturele kennis in je mik geschoven. Daarnaast wat taalkundige verrijking. Kortom een topwandeling op de grens van Overijssel en Gelderland.

Het doel was al enige jaren geleden om mij kennis te laten maken met de ontwikkelingen rondom de IJssel bij Deventer. Ruimte voor de rivier, een soort van Deltawerken om grootscheepse overstromingen bij hoog water te beperken. De partner van mijn oudste nicht was hier langdurige bij betrokken vanuit zijn functie bij Rijkswaterstaat. Ooit deelde hij een filmpje van een buurvrouw die de veranderingen dag voor dag met foto’s heeft bijgehouden. (een mustsee!!!!! voor de liefhebber van planologische ontwikkeling, kunst en waardering voor mensen met geduld en toewijding. Mijn belangstelling was gewekt, terwijl ik nog helemaal niet van het bestaan van klompenpaden wist. We spreken dan over 2015/2016. En zie dan maar eens tijdig een afspraak te maken. Dat is dus vandaag gelukt.

Een luizenkolonie van de Zwarte Populier. Levend in een hun cocon wordt hun onderkomen vakkundig vernietigd om mij te onderwijzen.

Een bron van kennis over bomen, beesten, geschiedenis van Deventer en natuurlijk de totstandkoming van een nieuw natuurgebied door Ruimte voor de rivier blijkt binnen mijn familie voorradig te zijn. Uitleg over waar bruggen vroeger de provinciegrenzen vormden, wie ze kapot hebben gemaakt en wanneer nieuwe oeververbindingen zijn gemaakt wordt mij duidelijk. Oude en nieuwe dijken en doorgangswegen van oost naar west en van noord naar zuid worden getoond. Een ogenschijnlijk nietszeggende boom wordt als een trofee getoond omdat een speciale luis er zich meester van had gemaakt. Beverburchten worden aangewezen, terwijl een ogenschijnlijk lullig takje het bewijs is van de aanwezigheid van de bevers.

Het uiteinde is vakkundig werk van de bever, terwijl het bevergeweld ook op de rest van de stok duidelijk zichtbaar is.

De wandeling begon en eindige in het park waar ik als kind, op bezoek bij mijn oom en tante gevoetbald heb met mijn neven. Ze woonde op de Worp in Deventer, een stukje Overijssel aan de Gelderse kant. Tussen het begin en einde van de wandeling werd de cultuurhistorische kennis van mijn familie mij inzichtelijk onderwezen. (zie ook onderaan dit blog) Omdat we ook kleine stukjes klompenpad meenamen in onze wandeling (Fliertpad en het Tuylermarkpad) lijkt het me een uitstekend idee om er een klompenpad bij maken, over de grenzen heen kijkend van Gelderland. Het eerste pad dat in Gelderland en Overijssel loopt noemen we Husprawegpad, of van mijn part het Worppad, een hengeltje uitgooiend naar Overijssel om hier de klompenpaden verder uit te bereiden. Bovendien bedenk ik dat hele delen van de Achterhoek niet voorzien zijn van een klompenpad. Ik zou zeggen, uitbereiden die handel want ik ben nog lang niet klompenpadmoe. Vandaar de uitnodiging aan de vrijwilligers van bovengenoemde paden om wat expansiedrift te overwegen.

De loop van de Oude IJssel, een grens die voor de expansie van klompenpaden in de andere provincie gemakkelijk te beslechten is, lijkt me zo?

23 oktober een fijne wandeling met kundige mensen. Op de vraag of Jan, want zo heet de Rijkswaterstaat-man, nog werkzaam is voor het project Ruimte voor de rivier, antwoord hij ontkennend. Hij geeft aan gebiedsmanager te zijn bij een andere organisatie. Manager! En prompt toont hij ook zijn taalvirtuositeit door een prachtig liedje te zingen van Joop Visser over managers. Ik moest lachen om de herkenbaarheid. (Niet geschikt voor managers van alle leeftijden)

In mijn vorige klompenpadverslag maakte ik melding van mijn afkeer van selfies, nu een ander een foto maakte van mijn wandelverrichtingen zal ik bij wijze van hoge uitzondering een actiefoto foto plaatsen.

==========================================================================

Belangstellende voor meer wandelingen rondom Deventer gebruik de volgende QR-code van de IVN-wandeling in de directe omgeving van Deventer waaronder de cultuur-historische wandeling in het Worpplantsoen samengesteld door mijn nicht.

Voor meer foto’s zie ook Instagram op het account van titiissprakeloos

33. WIE BEN IK? uit de serie de kabbelende 100

/ sprakeloosid / 1 reactie

Kent u dat spelletje ‘Wie ben ik?’, een stel lollige BN-ers doen een raadspelletje. Een regelrechte dijenkletser, want al jaren wordt dat de bevolking voorgeschoteld. Er is een publiek voor. In mijn studententijd speelden we het ook wel eens, met shagvloeitjes die dan op het voorhoofd werden geplakt. Lachen, gieren, brullen, tenminste als het bier rijkelijk vloeide. Ik moest er vanmorgen aan denken op weg naar mijn werkplek in Deventer. Al rokend liep ik langs de stadsschouwburg. Het gebouw heeft een opzichtige tekst op de rand van het dak namelijk: BREEK DE LUCHT, RAAK DE GRENS, OPEN DE TIJD, VIND DE MENS. Ik moest even denken of VIND niet met dt moest, maar vooral overdacht ik de gedachtekronkel met het roemruchte tv-spelletje Wie ben ik eigenlijk, vroeg ik me af. Een mens zou zijn leven lang met een vloeitje op zijn voorhoofd moeten
lopen en zich afvragen: ‘Wie ben ik?’

2014-05-19 09.59.22
De eerlijke mens moet concluderen dat het antwoord niet eenduidig is in plaats en tijd. Tenminste dat is mijn mening. Wie ben ik is vooral tijd en plaatsgebonden en vooral eerlijkheid naar jezelf. Kortom tal van complicaties bij de beantwoording van de vraag ‘Wie ben ik’ oftewel VIND DE MENS in jezelf. Die ochtend was ik ondanks het stralende warme lenteweer niet best te pas, wat onbestedde lichamelijke klachten zorgden voor een even zo onbestend humeur. Die ochtend was ik vooral een rokende chagrijn die naar zijn werk moest. Op andere momenten geniet ik wel van het mooie weer en ik ben me ervan bewust dat ik op het werk een ander mens ben (of speel) dan thuis, in de trein of met oude studievrienden. Naarmate de rollen meer naadloos in elkaar overgaan zit een mens mogelijk evenwichtiger in elkaar, is hij zichzelf zou je kunnen zeggen. Maar of dat nu altijd zo wenselijk is vraag ik me af. Wil ik wel weten hoe de buurvrouw daadwerkelijk is achter de voordeur, moet die ene collega op de werkplek ook zo nadrukkelijk doen alsof ie thuis is, of geef ik de voorkeur aan al die rollenspelen in het leven. Al die mensen die zo lekker authentiek zichzelf zijn lijkt me heel vermoeiend. Ik stel dus voor om die luchten maar te laten breken door professionele acteurs, kunnen ze meteen grenzen raken en de tijd openen. Ik houd me wel bezig met het vinden van de mens in mijzelf, moeilijk genoeg.

25. ROKJESDAG OP HET TWENTOLPLEIN uit de serie de kabbelende 100

/ sprakeloosid / Een reactie plaatsen

 

Het is bijna zo ver dacht ik deze week, rokjesdag is aanstaande. Nu vind ik zomers geklede dames geen onaangenaam gezicht meestal, maar rokjesdag staat voor mij vooral voor het einde van de winter. Dit jaar hebben we dat eigenlijk niet verdiend, want echt winter is het niet geweest. Maar afgelopen maandag leek het tij gunstig, de zon scheen en de bomen krijgen hier en daar een zichtbare frisgroene waas. Rokjesdag dus, maar de atmosfeer was toch nog onaangenaam tussen de nieuwe kantoorgebouwen nabij het monumentale stadscentrum in Deventer. Tijdens een nicotinepauze, anders is werken niet mogelijk voor een junk, joeg de wind tegen mijn ongejaste torso. Toch genoot ik van het ontluikende groen van de treurwilg een paar meter verder. Een boom die bij het monument op het Twentolplein staat. Ik ben dan nieuwsgierig waar die naam ‘Twentol’ vandaan komt en waarom hier, in het ‘niks’ een monument staat.

2014-02-24 13.55.56

Nu blijkt niet iedereen nieuwsgierig, veel collega’s hebben geen idee en lijken niet geïnteresseerd. Mijn moeder heb ik het gevraagd, ze heeft wel belangstelling, maar ze kent deze geschiedenis nabij haar ouderlijk huis, enkele kilometers aan de andere kant van de IJssel niet. Ik zal het eens vragen aan een van haar broers die veel van de Deventerse geschiedenis weet. Op 10 april 1945 is er op deze plek bloed vergoten. Acht studenten/verzetsstrijders van de Koloniale Landbouwschool wilden de aanstormende Canadese bevrijders ter wille zijn en hebben zich verschanst in de gebouwen van de Smeeroliefabriek Twentol om zodoende een brug en sluis te sparen. Het kwam tot een vuurgevecht met de Duitsers. Twee mannen kwamen om in de ontstane vuurzee, één kon vluchten en vijf zijn er een half uur voor de daadwerkelijke bevrijding gefuseerd. Ook een Duitse soldaat die weigerde mee te werken is hier gewelddadig aan zijn einde gekomen.

10 april 1945, jonge mannen met zin in het leven, de bevrijding was immers aanstaande. Misschien was het wel mooi weer en kwamen allerlei bronstige gevoelens naar boven. Voor deze mannen geen rokjesdag meer, nooit meer. Tussen de moderne gebouwen is bijna achteloos een pleintje gecreëerd ter nagedachtenis aan een brute passage in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Als het echt rokjesdag is, zal ik aan de mannen denken. Ik zal genieten van de vrijheid, het zwoele lenteweer en met extra aandacht de rokjes bekijken. Dat is wel het minste wat ik kan doen, 74 jaar later, genieten.